Program tanımları
Sosyal Bilimler Sanat Kuramı ve Eleştiri Yüksek Lisans Programı
İstanbul'da İlk kez Üniversitemiz Sosyal Bilimler Enstitüsü'nde Sanat Bilimi Ana Bilim Dalı kuruldu ve bu ana bilim dalı bünyesinde Sanat Kuramı ve Eleştiri Tezli / Tezsiz Yüksek Lisans programı açıldı.
Kuram ve Eleştiri (Güzel Sanatlar)Tezli/Tezsiz Yüksek Lisans Programı, Sanat Kuramı ve Eleştiri alanında bilim uzmanlığı düzeyinde eğitim veren disiplinlerarası bir programdır.
Programın amacı, sanatı kuram ve uygulama bütünlüğünde ele alan, sanatın uygulama alanlarına ilişkin özel sorunlarını tanıyan disiplinlerarası bir eğitim modeline dayalı sanat kuramcısı ve eleştirmen yetiştirmektir.
Program, yoğunlaşan sanat ortamımızın gereksindiği alanlara kuramcı ve eleştirmen yetiştirmenin yanı sıra aynı zamanda ileriye yönelik orta ve uzun vadede üniversitelerde eksikliği duyulan kadrolara sanat eğitimini kuramsal ve bilimsel açıdan destekleyici sanat kuramcısı yetiştirmeyi hedeflemektedir.
Program, gelen talep ve öğrenci sayılarına gündüz ve akşam açılabilecektir.
Zorunlu Dersler
KE 525 Çağdaş Türk Sanatı ve Yeni Açılımları-I
KE 527 Eleştiri Kuramları
KE 524 Karşılaştırmalı 20.yy Batı Sanatı-II
KE 526 Çağdaş Türk Sanatı ve Yeni Açılımları-II
KE 500 Lisansüstü Seminer (Kredisiz)
KE 590 Yüksek Lisans Tezi (Kredisiz)
Stüdyo Dersleri
KE 501 Stüdyo-I : Resim - Baskıresim
KE 502 Stüdyo-II : Heykel - Seramik
Seçmeli Dersler
KE 521 Bilimsel Araştırma Yöntemleri
KE 528 Metin İnceleme
KE 531 Çağdaş Sanat Felsefesi
KE 532 Sanat Sosyolojisi ve Sorunları
KE 533 Sanat Yönetimi ve Sorunları
GS 522 Görsel Algılama Renk ve Biçim
GS 531 Çevre ve Sanat
Ders İçerikleriKE 501 Stüdyo-I : Resim - Baskıresim
Desen-Boyaresmi ve Özgünbaskı sanatlarına ilişkin araştırma ve uygulamalı çalışmalar; teknik deneyimler ve sanatsal üretim süreçlerinin deneyimlenmesi. Kişinin fantezi ve hayali kaynaklarının sanatta kullanımı; model ve içsel kaynaklardan faydalanılarak görsel düşünce ve imajların çizim-renk-biçimle anlatımı.
KE 502 Stüdyo-II : Heykel - Seramik
Heykel-Seramik gibi üç boyutlu alanlara ilişkin araştırma ve uygulamalı çalışmalar. Sanat eserinin üretim süreçlerinin üç boyutlu malzeme ile de deneyimlemesi. Kişinin fantezi ve hayali kaynaklarının sanatta kullanımı, model ve içsel kaynaklardan faydalanarak görsel düşünce ve imajların üç boyutlu teknik ve malzemelerle anlatımı.
Önkoşul : Stüdyo-I veya Anasanat Dalı Başkanlığı Görüşü
KE 523 Karşılaştırmalı 20.yy Batı Sanatı-I
20.yy. başındaki öncü sanat akımları ve sanatsal yaklaşımların, konunun ilgi sınırları içinde dönemlerinin siyasi, toplumsal, ekonomik ve teknolojik belirleyicileri yanı sıra bilim ve felsefedeki gelişmeler ışığında geçirdiği evreler ve dönüşümlerin incelenmesi.
KE 525 Çağdaş Türk Sanatı ve Yeni Açılımları-I
Türk sanatının gelişim evreleri. Batılılaşma olgusu. Yeni Türk Devleti'nin kurumsallaşma süreci bağlamında Türk sanatının 1940'lı yıllara kadar yaşadığı evre. Öne çıkan bireysel tavır ve grupsal etkinlikler.
KE 527 Eleştiri Kuramları
Eleştiri olgusuna tarihsel bakış; sanat-edebiyat alanında eleştiriye giriş. Eleştirinin evrimi ve gelişimi; klasik eleştiri yazlarından örnekler, çağdaş eleştiri ve eleştiri yöntemleri; eleştiri kuramları; nesnel ve öznel eleştiri; tematik, dil bilimsel biçimci, psikanalist, gösterge bilimi, gösteren-gösterge vb. eleştiri yöntemleri; belli başlı eleştiri kuramcıları (Bachelard, Barthes, Greimas, Frankfurt Okulu, Lacan, vb.); bu kuramcılardan örneklemeli eleştiri metni incelemeleri; yazınsal eleştiri; plastik sanatlarda eleştiri; Türkiye'de plastik sanatlar eleştirisinin ve eleştirmenlerinin yazılarının değerlendirilmesi.
KE 524 Karşılaştırmalı 20.yy Batı Sanatı-II
1950 sonrası ortaya çıkan yeni kültür ve sanat hareketleri -anti kültür hareketleri ve bunun sanata yansıması gibi- akımlar ve sanatsal yaklaşımların, dönemin siyasi, toplumsal ve ekonomik ve teknolojik belirleyicileri yanı sıra bilim ve çağdaş felsefedeki gelişmeler ışığında geçirdiği evreler ve dönüşümlerin incelenmesi.
KE 526 Çağdaş Türk Sanatı ve Yeni Açılımları-II
Türkiye'de 1950 sonrası çok partili demokratik sisteme geçişle birlikte Türk Sanatı'nda beliren sosyo-kültürel değişimler. Bu bağlamda öne çıkan sanatsal tavır, yaklaşım ve eserleri, çağdaş sanat düşüncesi paralelinde karşılaştırmalı olarak değerlendirme.
KE 500 Lisansüstü Seminer (Kredisiz)
Bu ders, öğrencilerin seçtikleri bir konu ya da sanatçı üzerine sanatsal değerlendirme ve sunum çalışmaları şeklinde yürütülür. Ders, sanat ve eleştiri konusunda konferans, seminer ve workshop etkinlikleriyle desteklenir.
KE 590 Yüksek Lisans Tezi (Kredisiz)
Tezli Sanat Kuramı ve Eleştiri Yüksek Lisansı öğrencisi bir yüksek lisans tezi hazırlar. Tez çalışmaları bir akademik danışmanın gözetiminde yapılır ve hazırlanır.
KE 521 Bilimsel Araştırma Yöntemleri
Akademik araştırmalarda bilimsel yöntem, araştırmaya giriş, araştırma probleminin tanımlanması, araştırma dizaynı, anket dizaynı, örnekleme yöntemleri, veri toplama yöntemleri. Doğru referans vermek. Türk ve dünya kütüphanelerine ilişkin araştırma örnekleri.
KE 528 Metin İnceleme
Metinbilim ve metin türleri; yazınsal metinler: Söylem; anlatı; öyküleme; roman, öykü, şiir, eleştiri metinleri ve özellikleri; roman, öykü, şiire ilişkin örnekler; şiirsel dil ve örnek metin incelemeleri; anlatı dili ve örnek metin incelemeleri; metinlerde nesnel anlatım, öznel anlatım; gerçekçi, romantik, gerçeküstücü, vb. anlatımlar. Bu anlatımlara ilişkin kuramsal yaklaşımlar ve örneklemeli metin çözümlemeleri; dil bilimleri ve metin inceleme yöntemleri; tematik, çözümleme; dilbilimsel çözümleme; göstergebilimsel çözümleme; biçembilimsel çözümleme, psikanalitik çözümleme vb. bu yöntemlere ilişkin Türk ve dünya edebiyatından örnek metin çözümlemeleri.
KE 531 Çağdaş Sanat Felsefesi
Sanat ve felsefe arasındaki ilişkiler, sanat ve felsefenin kesişme noktaları, felsefe sanat arasındaki geçişler. Immanuel Kant, Georg Wilhelm Friedrich Hegel'den başlayarak 20.yy. felsefecilerinden Martin Heidegger, Ludwig Wittgenstein, Frankfurt Okulu (Theodor Adorno ve Walter Benjamin), Gilles Deleuze-Felix Guattari ve Jacque Derrida gibi filozofların felsefi görüşleri ve sanata yaklaşımlarının incelenmesi. Seçilmiş belli sanat eserleri üzerinde, sanat nesnesi ve görsel imgenin değişik felsefi bakış açılarından yorumlanması.
KE 532 Sanat Sosyolojisi ve Sorunları
Sanat Sosyolojisinin Temel Kavramları: Sanat toplum, sanatın ve yaşamın bütünselliği, sosyoloji (toplumbilim) ve sanat. sanat, sosyoloji ve tarih; Sanat İle toplum arasındaki karşılıklı etkileşim: Sanatsal üretim ve toplum. Zamanlar ve sanat-toplum ilişkisi. Toplumsal yaşamda sanatçının rolü, tarihsel değişim sürecinde sanatçının konumu. Yaratma eyleminde çevre koşulu olarak toplumsal yapı. Sanat ve tarih; Tarih bilinci ve sanatsal bilinç. Sanat, gelenek ve toplum. Sanat ve kitle, "Kitle" ve "Toplum" kavramları, kitle kültürü ve sanat. Modern çağda kitle iletişim araçları, iletişim simgeleri ve sanat: toplumsal eleştiri olarak sanat, sanat ve eleştiri, sanat ve toplum eleştirisi. Örneklemeli değerlendirme ve yorumlar.
KE 533 Sanat Yönetimi ve Sorunları
Sanat yönetimi ve ilgili olduğu alanlar. Sanat yönetiminin kapsadığı ürün ve/veya servislerin yönetimi. sanat ve tasarım'ın ürün/servis olarak tanımlayıcı özellikleri. Sanat'ın ekonomik ve sosyal tarihsel gelişimi ve değişimi. Modern ve postmodern toplumlarda, popüler kültürde sanat'ın tanımı ve sunduğu faydalar. "kültür işletmeleri"nin özellikleri ve toplumsal rolleri. Sanat İşletmeleri ve kar amaçlı olmayan kurumların yönetimsel özellikleri. Müşteri odaklı işletme anlayışının geliştirilmesi. İşletmelerde stratejik planlama ve organizasyon. İşletmelerde kaynak oluşturulması ve pazarlama politikaları. Sanat işletmelerinde organizasyon yapıları ve insan kaynağı (görsel sanatlar sektörü baz alınarak müze odaklı). Sanat işletmelerinde halkla ilişkiler ve diğer sektörlerdeki işletmelerle ortak projeler (sponsorluklar, kurumsal sosyal sorumluluk projeleri, hayır işleri vb.). Sanat'ın farklı alanlarında sanat yönetimi (müzik, sinema, tiyatro, edebiyat, müzecilik gibi farklı sektörlerin yönetim özelliklerinin irdelenmesi). Sanat hukuku (kapsadığı konular, telif hakları, vakıf ve kar amaçlı olmayan işletme statüleri, meslek birlikleri ve sanat ürünlerinin muhasebelestirilmesi vb.). Sanat izleyicisinin gelişimi, eğitim ve toplumsal kültürel gelişim için sanat yönetiminin rolü. Sanat Yönetimi ile paralel uzmanlık alanları gibi konuların incelenmesi.
GS 522 Görsel Algılama Renk ve Biçim
Görsel algılama, algı psikolojisi, renk görme ve renk-biçim algılaması, rengin fiziksel ve fizyolojik özellikleri, renk kuramları ve yapısal renk öğretilerinin incelenmesi.
GS 531 Çevre ve Sanat
Sanat yapıtının hem konu hem de üretildiği ortam olarak "çevre" ile ilişkisi. Dada ve Duchamp sonrası yaşanan süreçler. Yeni bir görme ve algılama biçimi olarak sanat eserini "sanat eseri" yapan değerlerin ve sanat-çevre ilişkisinin yeniden tanımlanması. 1950'den günümüze uzanan dönemlerdeki değişimler ve olgular. Performans, Happening, Arazi Sanatı, Beden Sanatı, Feminist Sanat, Yeryüzü Sanatı, Arte Povera, Aksiyon, heykelin/sanat nesnesinin çevresiyle ve toplumla kurduğu ilişkiler. Bu bağlamda sosyal heykel gibi yeni tanımlamalar. 1960'larda ve 1970'lerde sanat alanında yeni önermeler, sunan akımların/oluşumların günümüze uzantıları. Kente, kamusal mekâna yayılan sanat etkinlikleri (bienaller, büyük sanat etkinlikleri; Skulpture Projekte Münster), grafiti, sokak sanatı, yeni tip kamusal sanat (new genre public art) gibi sanat-çevre ilişkisi bağlamında farklı yaklaşımlar ve eğilimler. Sanat nesnesi, izleyici ve çevre ilişkisinde 1990'larda gelinen aşamada ilişkisel estetik (Nicolas Bourriaud, Esthétique relationnelle) gibi 1990'lı ve 2000'li yıllardaki sanat-çevre bağlamındaki yeni kavramlar ve sanat pratiklerin Türk ve Batı sanatı örneklerinde incelenmesi.
